Görüntüleme (gezinme ile): 9 -- Görüntüleme (arama ile): 2 -- IP: 13.59.212.54 -- Ziyaretçi Sayısı:

Özgün Başlık
Eğitim Hak ve Özgürlüğünün Temeli Olarak Tercih Hakkı

Yazarlar
Emir Kaya

Dergi Adı
Türkiye Adalet Akademisi Dergisi

Cilt
Nisan 2015, Sayı 21, ss. 123-167

Anahtar Kelimeler
Eğitim hakkı ; eğitim özgürlüğü ; eğitimin amacı ve unsurları ; endoktrinasyon ; irade ; kişilik ; devletin ve bireyin eğitim yükümlülüğü ; tercih hakkı

Özet
Yalın bakıldığında, eğitimin özü olan yönlendiriciliğin, insanın hak ve özgürlüklerine müdahale anlamına geldiği görülmektedir. İlk başta akla gelen planlı eğitim faaliyetlerinin dışında, insanın iradesini kullanımını yani kişiliğini yönlendiren tesirlerin tamamının eğitsel olduğu da malumdur. Dolayısıyla eğitim, kasta bağlı olmaksızın hayatın tamamına nüfuz etmiş bir olgudur ; kasıtlı olduğunda ise sınırlandırma içerir. Bu nedenledir ki, tüm hak ve özgürlüklerin belki de en kompleks olanı, en hassas muhasebeler gerektireni eğitim hak ve özgürlüğüdür. Öğretici aktörlerin kendi sübjektifliklerini karşılarındakilere aktardıkları her eğitim modeli, endoktrinasyon hükmündedir ve zamanla (kanıksanmış) hukuksuzluklar örgüsüne dönüşür. İrade üzerinde hiçbir yönlendirici etki içermeyen faaliyetlerin eğitim sayılamayacağı, anarşizme yol açacağı da açıktır. Bu paradoksu aşmanın yolu, bireyin ölçülü ve dengeli kişilik gelişimini esas alan “tercih hakkı” pratiğinin ; sosyal, felsefi, psikolojik, hukuki ve sair boyutlarda temellendirilmesidir. Çalışmamızın giriş kısmında eğitimin doğası tartışılmış, nihayet tüm eğitim olgularının özünün kişilik, kişiliğin özünün de tercihler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Doğru eğitim ; kişilik daralmasına yol açmayan, bireysel ve sosyal planda tercih esasına dayanan bir kültürel ve iletişimsel bütünlük olarak tarif edilmiştir. Devletin eğitim hak ve özgürlüğüne yaklaşımı da belli düşünce ve davranış kalıplarını dayatmak değil, bireyin haddini ve hakkını aynı olgunlukta bilmesi ve irade kullanımı yoluyla kişilik kazanması üzerine olmalıdır. “Asgari genellik - azami seçenek” ilkesine hayat veren enstrümanlar geliştirilebilirse, eğitime dair mevcut hak ve ödev kurgularının, insanların hak ve özgürlüklerini temelden ve kalıcı olarak ihlal etmesi son bulabilir.

Başlık (Yabancı Dil)
The Right of Choice : the Foundation of Education Rights and Freedoms

Anahtar Kelimeler (Yabancı Dil)
Right to education ; freedom of education ; the purpose and elements of education ; indoctrination ; free will ; personality ; educational obligations of the state and individuals ; right to choice

Özet (Yabancı Dil)
Guidance, which is in the core of education practices, involves essentially a form of constraint, thus interference in the natural rights and freedoms of those being educated. It does so whenever any element of education is not directly asked for. This quality of education is so profound and absolute that any regulation to the same effect of limitation can also be classified as education, even when it is tacit or unintentional. Having observed that, one realizes the importance of educational rights and freedoms as a matter of human rights. What is the perfect measure of guidance, or, in other words, interference in education that does not violate deeper human rights, such as the right to freedom of choice? This essay answers this question by reversing it : the basis of education ought to be the right of choice. This is not simply to suggest that education should offer more choice but that educational theories and policies that are not built upon the very principle of maximum choice are problematic in terms of human rights. Only by placing “the right of choice” above all other concerns, education can be saved from becoming a systematic, strong, yet subtle way of violating the basic human right to free development.